Fonksiyonel Gıda

Son
dönemlerde; önemi artmaya başlayan bir deyim var: İnsanlar yediklerinden ve
yemediklerinden dolayı hastalanırlar. Ben de şu deyimi geliştirdim Zenginde
de Fakirde de aynı hastalıklar var. Neden?

Günlük beslenmede; metabolizmamızın tıkır
tıkır işlemesi ve 24 saat çalışan hücrelerimize malzeme tedariği için, almamız
gereken besin maddesi 45-50 adettir.

Hücrelerimizin,
enerjilerini üretmek ve sağlıklı yaşayabilmemizi sağlamak için bu besin
maddelerine minimum düzeyde ihtiyaçları var.

Eğer aksamalar olursa dönen çarklar
hasara uğrayacak, bu aksamalar kronikleşirse de domino etkisiyle önce diğer
hücrelere, sonra dokulara, organlara ve sistemlere zarar vermeye başlayacaktır.

Aslında
ortalama yaşam süresi uzuyor, şu anda 65 yaş ve üzeri olan nüfus oranı %10.
2050 yılında %22 olacağı tahmin ediliyor. Ama nüfus yaşlandıkça kronik
hastalıklar da daha fazla oranda artıyor. Pandeminin yarattığı ölümler ve
trajediler işin cabası.

Her zaman, daha duyarlı ve daha bilinçli
bireyler olmalıyız. Sağlık okuryazarlığı ve sağlıklı yaşama bilinci
geliştirilmeliyiz. Bu geçirdiğimiz kabus dönemlerini bir daha yaşamayalım.
Bağışıklık sistemimizi sağlıklı ve hazır hale getirmeliyiz.

Birçok
hastalığın oluşmasına önlem almak, onları iyileştirmekten daha kolaydır ve bu
nedenle hastalıkların hem devlet hem de kişisel bütçeye getirdiği yük
gün geçtikçe artmaktadır.

 –Fonksiyonel
Gıda Nedir?

Fonksiyonel
gıdaların tanımları ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlara göre
değişmektedir.

Ancak, en geniş şekliyle şöyle tanımlamak
mümkündür:

Fonksiyonel Gıda;

1-Besleyici değerine ilaveten,

2-Fiziksel performans ve ruhsal durumlara
olumlu etkiler yapan,

3-Metabolizmanın çarklarının sorunsuz
işlemesine katkıda bulunan,

4-Hastalık riskini azaltan gıda veya gıda
bileşenleridir.

Hap
veya kapsül formunda fonksiyonel gıda olur mu olmaz mı diye tartışılmakta iken Japonlar;
aldıkları karar ile 2001 yılında fonksiyonel gıdaların hap veya kapsül formunda
da olabileceğini kabul etmişlerdir.

Ama tabi ki bu tanım, son söylenmiş bir tanım
olmayacaktır. Bilim ilerliyor, her geçen gün yeni buluşlar, yeni moleküller
ortaya çıkıyor. Bu buluşların ışığında tanımlar tekrardan değişebilir….

–Fonksiyonel
Gıdalar Nasıl Ortaya Çıktı?

Aslında
kadim dönemden beri fonksiyonel gıdalar var. Eskiden beri, bazı besinlerin ilaç
etkileri olduğuna inanılmaktadır. Modern endüstrinin ürettiği ilaçlar ortaya
çıkmadan önce hastalıkların iyileştirilmeleri için bu tür ürünler yaygın olarak
kullanılmaktaydı ve kuşaktan kuşağa bu bilgiler aktarılıyordu.

Günümüzde; gıdaların içindeki moleküller
ve yaptığı etkiler keşfedildikçe fonksiyonel gıda tanımı 1980’lerde Japonya’da
ortaya çıkmış, başta Amerika ve Avrupa olmak üzere tüm dünyada etkin bir
şekilde kullanılmaya başlanmış, pazarın büyük kısmında pay sahibi olmuşlardır.

Aynı
zamanda gıda kalpazanları tarafından tüketicilerin de rahatlıkla
aldatılmasına müsait bir yapıya sahip olan fonksiyonel gıdalar için tanımlama,
denetleme ve düzenlemeler için ulusal ve uluslararası resmi kurumlar
oluşturulmaya başlanmıştır. Örneğin; Uluslararası Yaşam Bilimleri Enstitüsü, Avrupa
Birliği Fonksiyonel Gıdalar Komisyonu, Avrupa Fonksiyonel Gıda Bilimi vb gibi….

Fonksiyonel gıdaların Nütrosötik,
düzenleyici, farma, tıbbi veya medikal, zenginleştirilmiş, sağlıklı, diyet,
canlı ve süper gıdalar olarak da isimlendirildiği görülmektedir.

–Fonksiyonel
Gıda Nasıl Olmalı?

Doğal
olmalı

Bilim
dünyası tarafından araştırılmalı ve etkileri onaylanmış olmalı

İçerdiği
besin öğelerinin pozitif ve iyilik etkileri olmalı

Kontrolsüz tükettiğinizde güvenli olmalı,
yan etki yapmamalı

Sağlığa yapacağı etki ispatlanmalı,

Alerjik etkisi olmamalı

Güvenli
olmalı

–Fonksiyonel
Gıda Çeşitleri

Bitkisel
ve hayvansal kaynaklı olabilirler

1-Bitkisel Kaynaklı Olanlar

Bitkisel
olanlara fitokimyasallar denilmektedir. Sebze,
meyve, tahıl ve baklagillerde yaklaşık 8000 civarında fitokimyasallar
bulunmaktadır.

Probiyotikler,
Prebiyotikler, Fermente
Sebzeler, Meyveler ve Tahıllar gibi..

2-Hayvansal Kaynaklı Olanlar

Deniz
Ürünleri, Kırmızı
Etler, Fermente
Süt ve Süt Ürünleri gibi…

Örnekler:

Probiyotik
yoğurtlar

Prebiyotik
içecekler

Bitkisel
çaylar

Omega 3 katkılı gıdalar

Lif içeriği arttırılmış gıdalar

Enerjisi azaltılmış gıdalar

Glütensiz
ürünler

Sporcu
içecek ve gıdaları

Vitamin
ve minerallerle zenginleştirilmiş ürünler

Modifiye
edilmiş margarinler gibi….

Fonksiyonel gıdalar denilince aklımıza
yoğunlaştırılmış doğal ürünler gelmeli….

Fonksiyonel gıdalar sentetik özellikler
taşımamalı…

Fonksiyonel Gıda Sektöründe en çok bilinen
ve tüketilenler:

Probiyotikler

Prebiyotikler

Fonksiyonel
İçecekler

Fonksiyonel
Tahıllar

Fırın-Pasta
Ürünleri

Margarinler

Fonksiyonel
Et

Fonksiyonel
Yumurtalar

–Fonksiyonel
Gıda Neye Yarar?

Sağlıklı
olmaya ve sağlığımızı sürdürmeye

Kronik
hastalıkların oluşumunu önlemeye ve azaltmaya

Kalp
Damar Hastalıklarının riskini azaltmaya

Kanser riskinde azalmaya

Bağışıklık sisteminini desteklemeye

Diyabeti önlemeye ve insülin direncini
azaltmaya

Bilişsel
fonksiyonlarda iyileşmeye, nörodejeneratif hastalıkları önlemeye

Osteoporozu
önlemeye

Sistemlerimizin
(11 adet) doğru çalışmasını sağlamaya ve sürdürmeye…

Fonksiyonel
gıdaların sağlık açısından güvenilirliği en önemli husustur

Risk
ve faydaları birlikte değerlendirilmelidir

Her
şeyden önce hiçbir gıdaya mucize gözüyle bakılmamalıdır…

Sağlık için tüketicilerin bu konularla
ilgili bilinçlenmesi gerekir ve Fonksiyonel gıdaları kullanmadan önce
bilinçli olarak araştırılmalıdır.

Gıdalarımızdaki besin değerleri oldukça
azalmış olduğundan metabolizmamızı sağlıklı sürdürebilmemiz için fonksiyonel
gıdaların kullanılması gündeme alınmalıdır…

Fonksiyonel Gıda için Link: https://links.kyani.com/SzBKV