CİNSEL FONKSİYON BOZUKLUĞU NEDİR?

Cinsellik birden çok boyutu ve aşaması olan bir kavramdır. Bu aşamaların en az bir tanesinde meydana gelen bozulmalara cinsel işlev bozukluğu denmektedir. Cinselliğin aşamaları; cinsel isteğin artması, penisin sertleşmesi ve vajinanın ıslanmasıyla cinsel uyarılma gerçekleşmesi ve orgazm olmasıdır. Bu aşamaların hepsinde teker teker farklı ve birbirinden bağımlı ya da bağımsız cinsel bozukluklar meydana gelebilir.

ERKEKLERDE CİNSEL İŞLEV BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ

Peniste yeterli sertliğin olmaması
Peniste yeterli sertlik olması ancak yeterli haz alınmaması
Erken boşalma olması ve bu yüzden penis sertliğinin azalması
Cinsel tatminin yetmemesi
Cinsel birliktelik öncesi, esnasında ve bitiminde yaşanan gerginlik

KADINLARDA CİNSEL İŞLEV BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ

Cinsel ilişkinin ağrılı geçmesi
Vajina ve penis birleşmesinin çok zor olması ya da hiç gerçekleşememesi
Tampon kullanırken ağrı ve acı meydana gelmesi
Jinekolojik muayene esnasında vajinada ağrı oluşması
Cinsel birliktelik esnasında kaslarda kasılma olması

ERKEKLERDE CİNSEL UYARILMA BOZUKLUĞU

Erkeklerde cinsel işlev bozukluğu sıklıkla görülür ancak özellikle yaşanılan toplumla alakalı olarak birçok sebepten dolayı bahsedilmeyip üstü kapatılmaktadır. Bununla sonucunda da profesyonel bir destek yerine kişinin kendi bulduğu etkisiz veya geçici çözüm yollarıyla durum daha da ilerleyebilmektedir.

Erken Boşalma (İktidarsızlık)
Penis ve vajinanın birleşme yaşamasından önce ya da hemen sonrasında, normalden daha az bir cinsel uyarı ile erkeğin istemeden boşalmasına erken boşalma denir. Erken boşalma erkeklerde sıklıkla görülen bir cinsel işlev bozukluğudur. Bu sorun sürekli yaşanmıyorsa endişelenecek bir şey yoktur. Erken boşalmanın herkes için geçerli net bir tanısı yoktur ancak sıralanan özellikler görülüyorsa erken boşalma tanısı konulabilir:

Erken boşalma çoğu erkek için utanç verici bir durum olarak görülür ve konuşmaktan kaçarlar ancak erken boşalma hem sıkça rastlanan hem de tedavisi olan bir durumdur. Erken boşalma ilk başta hafif olup daha sonra artarak devam edebilir. Erken boşalma görmezden gelinirse ve dikkate alınmazsa bu hem çift arasında iletişim sorunlarına yol açar hem de başka cinsel işlev bozuklarının yaşanmasına sebep olur. Erken boşalmanın dört adet çeşidi vardır.

Yaşam boyu devam eden erken boşalma: Bu erken boşalma türü, ilk cinsel birliktelikte yaşanır ve diğer tüm cinsel birlikteliklerde yaşanmaya devam eder. Genel olarak en az görülen boşalma çeşidi budur.
Kazanılmış erken boşalma: Fizyolojik veya psikolojik değişimler yaşanmasıyla ortaya çıkan bu boşalma çeşidine erkekler arasında daha çok rastlanır.
Değişken erken boşalma: Bazen erken bazen de normal boşalmanın gerçekleştirdiği bu erken boşalma çeşidi en çok görülen türdür.

4. Duyusal (subjektif) erken boşalma: Bu boşalma çeşidinde aslında fiziksel olarak cidden bir erken boşalma gerçekleşmez ancak bazı kültürel ve psikolojik sebepler ile kişi erken boşalma yaşadığını sanabilir.

Erkekler erken boşalma sorununu kendileri çözmeye çalışırken başka cinsel sorunların oluşmasına yol açabilirler. Ayrıca partneri ile aldıkları cinsel haz ile iletişimin azalmasına sebep olabilirler. Örneğin ön sevişme aşamasını kısaltmak bunlardan birisidir ve etkisiz bir çözüm yoludur. Bir başka etkisiz çözüm yolu da dudaklarını ısırmak veya penisi sıkmak gibi kendi canlarını yakacak hareketler gerçekleştirmektir. Bu hareketler süreyi uzatsa bile kaliteyi düşürmüş olacaktır. Erkeğin tek başına yapabileceği en doğru hareket ön sevişmeyi uzatıp partnerinin cinsel tatminini sağlamaktır.

Bir erkeğe erken boşalma teşhisini koyabilmek için öncelikle aktif bir cinsel hayatının olması beklenmektedir. Doktorla uzun görüşmeler ve fiziksel muayenenin yapılması gereklidir. Hasta tıbbi özgeçmişini detaylı şekilde vermelidir, cinsel yaşamını anlatmalıdır.

Erken boşalmanın tedavisi için en çok kullanılanı Selektif Seratonin Reuptake İnhibitörü (SSRI) ismi verilen ilaçların kullanımıdır. Kullanımından yaklaşık 10 gün sonra etkisi görülmeye başlayan bu ilaçlar yorgunluk, mide bulantısı, esneme ve benzeri yan etkiler ortaya çıkarttığı için hastada tedaviye karşı isteksizlik meydana gelir. Benzer ilaçlardan dapoksetin etken maddesine sahip yeni bir ilaç, ilişkiden birkaç saat önce kullanılır ve başarı gösterir. Sürekli kullanım gerektirmeyen bu ilaç hastalar tarafından daha çok tercih edilmektedir. Üreme organlarını tutan pelvik kaslarını çalıştıran kegel egzersizleri de erken boşalmayı tedavi ederken kullanılan bir yöntemdir. Aynı zamanda ilişki öncesinde penise sürülen ve lokal anestezik etkiler içeren krem, jel ve spreyler peniste duyu kaybı oluşumuna yol açarlar ve böylelikle boşalmanın gecikmesine sebep olurlar. Bu yöntem lokal etkili olduğu için haplar gibi yan etki göstermezler. Ancak bazı krem ve jeller ne kadar sürüldüklerine bağlı olarak her iki partnerde de orgazm hissini azaltabilir hatta bitirebilir ve bazılarının kötü kokusu ilişki esnasında rahatsız bir ortama sebep olabilir. Prezervatifler aynı krem ve jellerin yaptığı şekilde duyu hissinde azalma meydana getirdiği için erken boşalma tedavisinde kullanılırlar. Bir diğer yöntem de seks terapisi yapılmasıdır. En son yöntem ameliyattır ve bu yöntemin bir geri dönüşü bulunmamaktadır. Penisin fazla duyarlı olduğu kabul edilerek penisteki sinirlerin kesimi gerçekleşir ve bu sayede penisin fazla duyarlılığının azalması beklenir. Tüm bunların sonucunda erken boşalma için en doğru ve sorunsuz tedavinin bir uzman ile görüşülüp kişiye özel hazırlanmış bir tedavi planının uygulanması olduğu söylenebilir.

Erken Ereksiyon
Erken ereksiyon orgazmın beklenenden daha önce meydana gelmesi sorunudur. Bu sorun hem üreme konusunda soruna yol açabildiği gibi çiftlerin cinsel hazzının da azalmasına yol açar. Bu ve diğer cinsel sorunlar dile getirilmediği için net bir şey denemese de erken boşalma gibi erken ereksiyon da erkekler arasında sıkça görülür. Eğer erken ereksiyon tedavi edilmezse beraberinde sertleşme sorunlarını da getirir. Erken ereksiyonun sebebi tam anlamıyla bilinmemektedir. Yine de şu şekilde sıralanabilir;

Erken ereksiyon tedavisi bir seansta bile oldukça başarılı olabilir. Tedavide en önemli olan şey çiftlerin birbirini desteklemesi ve çift terapisi almalarıdır. İlaç ve terapi tedavilerine ara verildiğinde veya bırakıldığında bu sorun tekrardan meydana gelebilir. Erken ereksiyon gibi cinsel bozuklukların ana sebebi çoğunlukla psikolojiktir, bu yüzden alanında uzman etkili bir doktor ile birlikte gerçekleştirilecek tedavi bu sorunun kolayca aşılmasında büyük rol oynayacaktır.

Erken Sertleşme
Erektil disfonksiyon da denebilen erken sertleşme, penisin vajinaya girmeden önce erkenden sertleşmesi ve bu sertliğini koruyamayıp aynı zamanda kaybetmesi olarak tanımlanabilir. Bu durum sık tekrar etmiyorsa erken sertleşme teşhisi konulmaz. Diğer cinsel işlev bozukluklarında olduğu gibi erken sertleşmede konusunda da erkekler bu durumu paylaşma konusunda sorunlar yaşarlar ve kendileri çözüm yolu üretmeye çalışırlar. Erken sertleşme; hastalık, ilaç yan etkileri, yaralanma ve psikolojik sorunlar sonucunda ortaya çıkabilir. Bunları şu şekilde listelenebilir:

Peyronie hastalığı
Kanser
Ameliyat
Omurilik ve pelvik yaralanması
Hormonel bozukluk
Depresyon
Alkol ve sigara bağımlılığı
Cinsel performans hakkında kaygı
Kullanılmakta olan ilaçlar

Erken sertleşme sorunu sürekli yaşanıyorsa üroloji doktoruna başvurmak gereklidir. Kişi doktora başvurduğu zaman öncelikle cinsel yaşamı ile birlikte hayatı hakkında ayrıntılı bilgi alınır. Erken sertleşmenin ne kadar gerçekleştiği ve ne zaman başladığı ile ilgili soruların cevabı aranır. Daha sonra kişiye bazı testler uygulanır ve en sonunda kişiye en çok uyacak olan tedavi yöntemi seçilir.

ERKEKLERDE CİNSEL UYARILMA BOZUKLUĞU TEDAVİSİ

Altta yatan psikolojik ya da fiziksel sorunların düzeltilmesi ile cinsel işlev bozukluklarının giderilmesi mümkün olsa da bazı durumlarda faydalı olmamaktadır. Bu durumlarda diğer tedavi yöntemlerine başvurulur. Boşalma sorunu, erektil disfonksiyon ya da cinsel istekte azalma ile kendini gösteren cinsel işlev bozuklukları, oluşan duruma göre tedavi edilir. Erken boşalma sorununda bazı antidepresan ilaçlar reçete edilebilir. Ayrıca boşalmanın gecikmesi için kullanılan lokal anestezik etkili kremler de vardır. Fosfodiesteraz-5 enziminin üretimini azaltan ve bunun sonucunda penise kan akışını artıran ilaçlar ise hem erken boşalmada hem de erektil disfonksiyonda kullanılabilir. Bu ilaçların dışında erektil disfonksiyonda oluşan sertleşme sorunu, cinsel birliktelik öncesi kullanılan penil enjeksiyon ya da vakum cihazları ile de tedavi edilebilir. Erektil disfonksiyonda sertleşmenin yapay olarak sağlanmasını sağlayan penil implantlar da uzun yıllardır kullanılan tedavi seçeneklerindendir. Testosteron düzeyi düşüklüğüne bağlı oluşan cinsel işlev bozukluklarında ise hormon düzeyinin normal seviyelere yükseltilmesi için hormon replasman tedavisi uygulanır. Ayrıca cinsel fonksiyonları etkileyen endişe, depresyon, korku ya da suçluluk hissi oluşması durumunda psikolojik danışmanlar tarafından psikolojik terapi tedavisi yapılabilir.

KADINLARDA CİNSEL FONKSİYON BOZUKLUKLARI

Cinsel yanıt, istek, orgazm ile ilgili sorun veya ağrı görülmesi şeklinde kendini gösteren cinsel işlev bozuklukları, kadınlarda oldukça sık görülür. Kadınlarda cinsel fonksiyonlarda bozulma yaşamın herhangi bir noktasında oluşabilir. Cinsel istekte ve arzuda azalma şikayeti, cinsel işlev bozukluğunda en sık görülen belirtidir. Bunun dışında cinsel uyarılmanın zorlaşması, orgazma ulaşmada güçlük ve cinsel uyarı ile ağrı duyulması diğer şikayetlerdendir. Cinsel tepki, kadınlarda fizyoloji ile beraber duyguların, deneyimlerin, inançların, yaşam tarzının ve ilişkilerin etkileşimini içerir. Bunlardan herhangi birinde bozulma olması, cinsel işlevde bozukluğa yol açabileceği için tedavi süreci de genellikle birden fazla yaklaşımı içerir. Bu sorunları yaşayan kişilerin tedavilerinin gecikmemesi için mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurmaları gereklidir.

CİNSEL UYARILMA BOZUKLUĞU TEDAVİSİ

Cinsel işlev bozukluklarının tedavisi için öncelikle uzman doktora karşı tamamen şeffaf olunmalıdır. Hasta, tüm hayatı ile birlikte özellikle cinsel hayatı hakkında detaylı ve açık bilgiler vermelidir. Bu bilgiler ışığında uzman doktor işlev bozukluğunun sebebini tespit edip kişiye ve durumuna uygun tedavi yöntemini seçmelidir. Eğer hastada bulunan cinsel işlev bozukluğu psikolojik bir sebepten dolayıysa uzman doktor hastayı cinsel terapi uzmanlarına yönlendirmelidir. Hastanın terapi uzmanına karşı açık ve rahat olma seviyesi terapinin başarısını etkiler. Çoğunlukla bir seansta bile büyük farklar görülebilir. Yine de seansların uzman kontrolünde olması gerekir ve hasta kafasına göre terapiye ara vermemelidir. Çünkü bu verilen aradan dolayı problem başa dönebilir. Eğer cinsel işlev bozukluğu fiziksel bir nedenden oluşuyorsa, sebebe bağlı olarak hastaya bazı egzersizler ve ilaçlar verilebilir. Bazı durumlar için ameliyat da gerçekleştirilebilir.
Cinsel sağlığın önemli bir kısmının sağlıklı cinsel işlevselliktir. Cinsel işlev bozuklukları cinsel yaşantıyı etkilemektedir. Cinsel yaşantı, cinsel zevk, doyum ve yakınlık hayatın doğal bir parçası olarak, kişi arzu ettiğinde deneyimlenebilmelidir.
Cinsel yaşantı için “doğru” olarak tanımlanacak bir yol olmamakla birlikte; cinsellikle ilgili en önemli önyargılardan biri sadece güdülerle yaşandığıdır. Yaygın bilinenin aksine cinsellikle ilgili genel geçer bilgiler mevcuttur ve bu bilgileri öğrenmek ve uygulamak cinsel yaşantının kalitesini arttırır. Bununla birlikte herkesin kendi cinselliği ile ilgili keşfedeceği bireysel nitelikler vardır. Bunlar başka kişilerin ve hatta canlıların cinsel-fiziksel ve ruhsal sınırlarına saygı gösterildiği ölçüde deneyimlenebilir; bu noktada cinsel sağlık açısından kabul görmüş ve tanımlanmış bir “normal” yoktur.
Sonuç olarak cinsellik zevk alarak, kendi beden sınırlarımızı iyi tanıyarak ve koruyarak, partnerimizin sınırlarına saygı göstererek, sorumluluk duygusuyla ve istendiğinde yaşanması gereken, sağlıklı yaşamın mutlak bir işlevidir.
Cinsel işlev bozukluklarının temel nedeni çözümlendikten sonra ( biyolojik veya psikolojik ) tedavisi daha kolay olmaktadır. Cinsel işlev bozuklukları tedavi edilebilmektedir.
Sağlıklı cinsellikle ilgili bir diğer yanlış bilgi de mutlaka partnerle yaşanması gerekliliğidir. Bazı kişiler cinselliği tek başlarına (da) deneyimlemek isteyebilirler. Tek başına da olsa düzenli cinsel yaşantı kişinin bedensel ve ruhsal sağlığı ve kendi bedenini tanıması adına faydalıdır. Bilinmelidir ki cinsel yaşantı, cinsel zevk ve cinsel tatmin öncelikle kişinin kendi kendine sorumluluğudur; partnerin cinsel yaşantısından tatmin ve zevk alması ikinci adımdır.
Cinsel işlev bozuklukları kişinin cinsel yaşantısını çok olumsuz etkileyebilmektedir. Cinsel sorunların yaşanmaması için , kişilerin cinsel sağlık hakkında bilgi, eğitim ve tıbbi bakıma erişebilmesi gerekmektedir. Konuyla ilişkili sağlık çalışanları kadın hastalıkları ve doğum, üroloji, psikiyatri uzmanları, aile hekimleri, ebeler olarak sıralanabilir. İstenmeyen gebeliklerin ve cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlemleri alınmalı; gerektiğinde bakım ve tedavi istenebilmelidir. Cinsel uyarılma bozuklukları için öncelikle deneyimli bir üroloji doktorunun muayenesi gerekmektedir.