EN 
TR 
DE 
RU 
AR 
PROSTAT İLTİHAPLANMASI (PROSTATİT) NEDİR?
Prostat, erkekte yardımcı üreme organı olarak görev yapan bir salgı bezidir. Yaklaşık bir kestane büyüklüğündedir. Kalın barsağın son kısmının önünde ve mesanenin (İdrar kesesi) hemen altında yer alır. Prostat, üretra denilen ve idrarı mesaneden penis ucuna kadar taşıyan kanalın başlangıcındaki yaklaşık 3 cm.lik bölümü çepeçevre sarar. Prostat bezi, orgazm sırasında sperm ile karışan, spermin taşınmasını kolaylaştıran bir sıvı salgılar.
- Prostatit – Prostat iltihabı 4 şekilde görülebilir:
- 1. Akut bakteriyel enfeksiyon
- 2. Kronik bakteriyel enfeksiyon
- 3. Kronik Pelvik Ağrı Sendromu : İki alt grubu mevcuttur.
- a. Prostattan elde edilen sıvıda yapılan incelemede mikrop olmaksızın yalnızca iltihap hücrelerinin olduğu tip
- b. Prostattan elde edilen sıvıdan yapılan incelemede mikrop ve iltihap hücresi olmadan yalnızca pelvik bölgede kronik ağrı ile karakterize tip
- 4. prostat sıvısında, menide ya da prostat biyopsisinde iltihap hücreleri ya da mikrop
- Herhangi bir şikayet olmaksızın prostat sıvısında, menide ya da prostat biyopsisinde yapılan incelemede iltihap hücreleri (lökositler), ya da mikrop saptanması Akut ve kronik enfeksiyonlara bakteriler neden olurlar, bu nedenle de antibiyotiklerle tedavi edilmeleri gerekir. Bu bakteriler prostata enfekte idrar ile veya kalın bağırsaktan gelebilir. Prostat iltihabı bulaşıcı bir hastalık değildir. Yani partnerinize geçmez. Bakteriyel kökenli olmayan prostat iltihabı‘nda ise etken adından da anlaşılacağı üzere bakteriler değildir. Ancak vücudun iltihaplı hastalıklarda salgıladığı savunma hücrelerine idrarda, menide ve prostat salgılarında rastlanmaktadır. Hastalığın sebebi tam olarak bilinmemektedir. Antibiyotikler uzun süreli olarak verilebilir ama etkinlikleri sınırlıdır. 4. grupta anlatılan tipte prostatitin ise klinik önemi şu an için tartışmalıdır. Burada saptanan bulgular, hastada başka bir patolojiye (PSA yükselmesi, kısırlık) neden oluyor ise ya da hastanın başka bir nedenle endoskopik müdahaleye ihtiyacı varsa tedavi uygulanmaktadır.
PROSTAT İLTİHABI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Belirtiler aniden (günler içinde) ve şiddetli şekilde başlar.
Yüksek ateş, bulantı, kusma, üşüme ve titreme gözlenir.
İdrar rengine bulanıklaşma olur. Bazı durumlarda kanlı idrar görülür.
İdrar sırasında şiddetli ağrı ve yanma oluşur. İdrar yapmak çok sancılı bir eylem haline gelir.
İdrar yapmada zorlanma ya da idrarı hiç yapamama gibi sıkıntılar ortaya çıkar.
İdrar kanalından dışarıya renkli bulanık akıntı görülebilir.
Penis kökünden başlayıp ucuna doğru yayılan ağrı, makat, yumurtalıklar ve bacaklara kadar uzanır.
Cinsel isteksizlik, sertleşme güçlüğü, erken boşalma görülebilir.
Eklem ve kaslarda ağrı ortaya çıkabilir
Sık idrar yapma hissi gelişir.
Kronik prostat iltihabında belirtiler akut prostatit ile benzerlik gösterir. Ancak genel olarak belirti ve şikayetler çok daha azdır. Kronik prostatit bulunması halinde:
Meni ve idrarda kan gözlenir.
Kişi sinirli ve gergin olur.
Erken boşalma ve iktidarsızlık sorunları ortaya çıkar.
Boşalma sırasında ağrı hissedilir.
Eklem ve kaslarda ağrı gelişir.
İdrar sırasında hafif zorlanma ve yanma oluşur.
Özellikle gece idrara çıkma ihtiyacı artar.
Aniden idrar yapma ihtiyacı gelir.
Ateşi titreme ve halsizlik gözlenmez.
Hastanın şikayetleri her zaman yol göstericidir. Basit idrar tahlili ve (orta akım) idrar kültürü ile başlanılır. Akut bakteriyel prostatitde prostat masajı önerilmez. Özellikle kronik bakteriyel prostatit tanısında prostat masajı sonrası alınan sekresyon ve idrar analizi ve kültürü kullanılabilir. Bu yöntem 4 kap testi diye isimlendirilmektedir. Sperm kültürü (meni örneğinde enfeksiyon etkeni araştırılır), üretral sürüntü kültürü (özellikle üretral akıntısı olanlarda) yardımcı olacaktır. İşeme şikayetleri olan hastalarda üroflowmetri (işeme testi), ultrasonografi, enfeksiyon değerlerinin kontrolü, PSA (özellikle 40 yaş üstü erkeklerde) yapılmalıdır. Tedaviye dirençli olgularda transrektal ultrasonografi (prostat apsesi? kisti?) önerilmektedir.
Prostatit tedavisi için son dönemlerde yapılan çalışmalar sonucunda ortaya konulan 4 temel tedavi prensibinin uygulanması önerilmektedir :
1. İltihabın tedavisi
2. İdrar zorluğunun giderilmesi
3. Spazmın giderilmesi
4. Stresin giderilmesi
1. Antibiyotik tedavisi:
İltihaba bağlı prostatitlerde uzun süreli antibiyotik tedavisi uygulanır. Hasta kısa süreli antibiyotik tedavisinden ilk zamanlarda fayda görür ancak yakınmaları antibiyotiğin kesilmesi ile yeniden başlar. Bu nedenle akut ya da kronik mikrobik prostatit’te antibiyotik tedavisinin 4-6 hafta devam ettirilmesi önem taşır.
2. Alfa reseptör blokörleri:
Prostatın yol açtığı tıkanıklıkta prostat bezi yapısında yoğun olarak bulunan düz kas hücrelerinin de rol oynadığı bilinmektedir. Bu ilaçların etkisi bu düz kas hücreleri üzerine olmaktadır. Etkilerinin kısa sürede ortaya çıkması ve kullanıldığı sure içerisinde faydalı olduklarından antibiyotik tedavisinin yanında gerekli görülen hallerde kullanılabilir. Genellikle 3-6 ay sure ile kullanılması önerilir. Günümüzde en çok kullanılan 4 farklı grup ilaç bulunmaktadır. Etkinlikleri farklı değildir. Bu ilaçların yan etkileri (Baş dönmesi, meni miktarında azalma, halsizlik vb.) farklıdır. Hastaya en uygun tedaviye bu yan etkiler göz önünde bulundurularak karar verilir.
3. Spazmın giderilmesi:
Özellikle kronik prostatit hastalarında hastaların genital bölgeye uygulanan sıcaktan fayda gördükleri bilinmektedir. Genital sıcak uygulaması amacı ile sıcak oturma banyosu ya da sıcak termofor uygulamaları, muhtemelen pelvik bölge kaslarında da gevşeme yaratarak etkili olmaktadır. Bu uygulamaya rağmen yakınmaları düzelmeyen hastalarda uygulanabilecek diğer bir alternatif yöntem Manyetik Pelvik Taban Stimülasyonu (ExMI) Tedavisidir. Bu tedavi daha çok idrar kaçırma yakınması olan hastaların tedavisinde kullanılmaktaysa da özellikle kronik prostatı olan, antibiyotik tedavisi ve alfa reseptör blokeri kullanmasına rağmen tedaviden fayda görmeyen hastalarda spazmı etkili bir şekilde ortadan kaldıran çok etkili bir tedavi yöntemidir.
4. Stresin giderilmesi: Mekanizması tam olarak bilinmemekle birlikte, özellikle kronik prostatit probleminin kişinin hayatında yaşadığı stresli olaylar karşısında alevlendiği gözlemlenmektedir. Bu nedenle hastanın psikolojik desteğe de ihtiyacı olmaktadır. Özellikle Kronik Pelvik Ağrı Sendromunda tedavi bazen mümkün olmamakta, bu durumda yaşam kalitesinin arttırılmaya çalışılması ve şikayetlere yönelik tedaviler uygulanmaktadır. Bu hastalarda hastaya özellikle yakınmaların artmasına neden olabilecek faktörlerden korunma ile ilgili bilgi verilmektedir.
Prostat İltihaplanması (Prostatit) için öncelikle deneyimli bir üroloji doktorunun muayenesi gerekmektedir.